Αγία Βαρβάρα

Χτισμένη σε μια πανέμορφη καταπράσινη πλαγιά (βορειοανατολικά) του υψώματος Γκορίτσα, 22 χλμ. από την Κόνιτσα και σε υψόμετρο 720 μέτρων, βρίσκεται η Αγία Βαρβάρα.

Η Αγία Βαρβάρα ανήκει στην δημοτική ενότητα του Δήμου Κόνιτσας, της περιφερειακής ενότητας του νομού Ιωαννίνων, στην περιφέρεια Ηπείρου. Τον 17ο αιώνα το χωριό βρισκόταν στις θέσεις Τσεροβο και Κατάκωλο. Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν Πλάβαλη.
Σήμερα οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία και τις οικοδομικές εργασίες.
Όπως σε όλα τα Μαστοροχώρια, έτσι και στην Αγία Βαρβάρα, οι άντρες του χωριού ταξίδευαν στις γύρω περιοχές αλλά και αρκετά μακριά (όπως στην Ρουμανία και την Αμερική) όπου εργάζονταν κυρίως σαν μαστόροι της πέτρας. Τα αξιοθαύμαστα έργα τους κοσμούν μέχρι και σήμερα διάφορα μέρη.

Στην πλατεία του χωριού ο επισκέπτης θα δει την πετρόχτιστη απο το 1770 επιβλητική εκκλησία του Αγίου Νικολάου, το παλαιό σχολείο, το μνημείο για τους ήρωες που έπεσαν υπέρ πατρίδος στον πόλεμο του 1940 . Επιπλέον, εκτός από την ιστορική εκκλησία του χωριού αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο θα δει ακριβώς δίπλα το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου των Ιωαννίνων, την εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας (στον πάνω μαχαλά), αλλά και περιμετρικά του χωριού διάσπαρτα αρκετά ξωκκλήσια, όπως της Αγίας Μαρίνας, της Παναγιάς, του Αγίου Μηνά, του Αγίου Χαράλαμπου, του Προφήτη Ηλία, του Αγίου Ιωάννη, του Αγίου Αθανασίου και το εκκλησάκι προς τιμήν του Αγίου Κοσμά Αιτωλού.

Θρησκευτικό μνημείο και τουριστικό αξιοθέατο του χωριού αλλά και της ευρύτερης περιοχής είναι η Δεντροκκλησιά – μόλις λίγα μέτρα από τη διασταύρωση για το χωριό. Πρόκειται για ένα εκκλησάκι μέσα σε ένα δέντρο, προς τιμήν του Αγίου Παϊσίου, ο οποίος στα νεανικά του χρόνια περνούσε από την περιοχή για να εκτελέσει ξυλουργικές εργασίες κι επισκευές σε ντόπιες οικίες. Στην Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστα παρόμοια εκκλησάκια – τόποι προσκυνήματος μέσα σε δέντρο- και προκαλούν το ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων επισκεπτών
Τα πέτρινα μονότοξα γεφύρια αποτελούν σημείο αναφοράς του χωριού και είναι χαρακτηριστικό δείγμα της τέχνης των μαστόρων. Ακόμη, χαμηλότερα από το χωριό, μπορείτε να παρατηρήσετε τον Σαραντάπορο καθώς κυλάει και χάνεται μετά από μικρή διαδρομή στην Αλβανία.
Ένα από τα έθιμα που σώζονται μέχρι και σήμερα, και προσελκύει πλήθος κόσμου στο χωριό, είναι το έθιμο του καζανιού. Παραδοσιακά, αναβιώνει την πρώτη Κυριακή μετά τον Δεκαπενταύγουστο, με διήμερο γλέντι στην πλατεία του χωριού συνοδεία παραδοσιακής μουσικής, και είναι μια γιορτή στην οποία αξίζει να παρευρεθείτε. Στην πλατεία του χωριού κεντρίζει το ενδιαφέρον σας το καφενείο του χωριού, όπου μπορεί να γευτεί κανείς τοπικούς μεζέδες και να απολαύσει το τσιπουράκι στη σκιά των δέντρων, ακούγοντας το τρεχούμενο νερό από τα αυλάκια και τις πέτρινες βρύσες.