Μολυβδοσκέπαστο

Χτισμένο σε πλαγιά του όρους Νεμέρτσικα, 17 χλμ. από την Κόνιτσα και πολύ κοντά στην Ελληνοαλβανική μεθόριο, βρίσκεται το όμορφο χωριό Μολυβδοσκέπαστο.
Κατά τη Βυζαντινή Περίοδο η Διπαλίτσα ή Δεπολίτσα (έτσι ονομαζόταν τότε ο οικισμός) αποτέλεσε έδρα της Αρχιεπισκοπής Πωγωνιανής. Τα αξιόλογα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία της περιοχής αποτελούν αψευδείς μάρτυρες της αδιάρρηκτης ιστορικής συνέχειας του οικισμού από τη Μέση Βυζαντινή Περίοδο έως σήμερα.
Οι κάτοικοι του χωριού είναι γεωργοί, κτηνοτρόφοι και μελισσοκόμοι.
Όσοι βρεθείτε στο Μολυβδοσκέπαστο, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε την Μονή Παναγίας Μολυβδοσκεπάστου, ένα από τα σημαντικότερα μνημειακά συγκροτήματα της Ηπείρου. Βρίσκεται κοντά στη συμβολή των ποταμών Αώου και Σαρανταπόρου, σε απόσταση 400 μέτρων από τα ελληνοαλβανικά σύνορα.
Το μοναστήρι, που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, οφείλει το όνομά του στο γεγονός ότι η στέγη του καθολικού του ήταν παλαιότερα καλυμμένη από φύλλα Μολύβδου. Η άλλοτε σταυροπηγιακή μονή Παναγίας Μολυβδοσκεπάστου αποτέλεσε έδρα της Αρχιεπισκοπής Πωγωνιανής έως τα τέλη του 13ου αιώνα. Κατά την τοπική παράδοση, η μονή ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Δ’ Πωγωνάτο (668-685). Πάντως, σύμφωνα με τα τυπολογικά και μορφολογικά στοιχεία, το αρχικό τρίκογχο τμήμα χρονολογείται στον 11ο αιώνα, ενώ το σταυρεπίστεγο τμήμα στο 13ο-14ο αιώνα.
Το Μολυβδοσκέπαστο, είναι πόλος έλξης για τον θρησκευτικό τουρισμό. Η μονή Παναγίας Μολυβδοσκεπάστου, προσελκύει κάθε χρόνο πλήθος πιστών. Εκτός από το μοναστήρι, στην ευρύτερη περιοχή και σε απόσταση 30 μέτρων από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, βρίσκεται η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων. Η εκκλησία, σύμφωνα με το κείμενο της κτητορικής επιγραφής, χτίστηκε το 1537 και αγιογραφήθηκε το 1645. . Πρόκειται για την κεντρική εκκλησία του χωριού, η οποία παλιότερα και έως το 1857 ήταν έδρα του αρχιεπισκόπου Πωγωνιανής. Ο ναός είναι σταυροειδής με τρούλο, με πεντάπλευρη κόγχη, νάρθηκα, στεγασμένο προπύλαιο και διαθέτει αξιόλογες τοιχογραφίες.
Επίσης, το χωριό στολίζουν παλαιότατες εκκλησίες και ξωκλήσια, σημαντικότερες από τις οποίες είναι : του Αγίου Δημητρίου, του Αγίου Σώζοντος που δεσπόζει σε χαρακτηριστικό λόφο στο ψηλότερο σημείο του χωριού, της Ζωοδόχου Πηγής ,της Αγίας Τριάδας και ο ναός του Αγίου Γεωργίου.

Ένας ακόμη πόλος έλξεως για τους ταξιδιώτες είναι η υπέροχη θέα που προσφέρει το παρατηρητήριο της Μολυβδοσκέπαστης, τόσο στην περιοχή της ελληνοαλβανικής μεθορίου όσο και στη συμβολή των ποταμών Αώου και Σαρανταπόρου (τα νερά των δύο ποταμών διασχίζουν ακολούθως αλβανικά εδάφη και χύνονται στην Αδριατική).
Φυσικά, δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε πως σε μικρή απόσταση ανατολικά της Μολυβδοσκέπαστης βρίσκεται η κατάφυτη κοιλάδα του Μπουραζανίου, όπου ενώνονται τα νερά των ποταμών Αώου, Βοϊδομάτη και Σαρανταπόρου.
Στις 29 και 30 Ιουνίου, στον εορτασμό της Σύναξης των Αγίων Αποστόλων, πολιούχων του χωριού, διεξάγεται θρησκευτικό και λαϊκό πανηγύρι στην πλατεία του Αγίου Ευσταθίου με συμμετοχή οργάνων, χορευτικών συγκροτημάτων κ.α.
Στο χωριό μπορείτε να απολαύσετε τοπικούς μεζέδες από τα παραδοσιακά καφενεία του χωριού.